Thursday 27 April 2017

Ποδηλατικός τουρισμός: πάμε για ποδήλατο ή διακοπές; Προτείνω και τα 2!

Το ποδήλατο είναι ένα μέσο μετακίνησης φιλικό προς το περιβάλλον το οποίο πέρα από τα ατομικά οφέλη που κερδίζει κανείς σε επίπεδο υγείας, μπορεί να μεταμορφώσει έναν τόπο συμβάλλοντας στη μείωση της ρύπανσης και του κυκλοφοριακού. Ο συνδυασμός της αγάπης για το ποδήλατο και η ανάγκη της ανθρώπινης φύσης για εξερεύνηση οδήγησε σε ένα νέο μοντέλο τουρισμού-τον ποδηλατικό τουρισμό.
Ο ποδηλατικός τουρισμός αναφέρεται στις αποδράσεις αναψυχής (μονοήμερες ή πολυήμερες) οι οποίες περιλαμβάνουν τη δραστηριότητα της ποδηλασίας ως βασικό και σημαντικό μέρος στη διάρκεια της επίσκεψης. Ανήκει στον εναλλακτικό τουρισμό περιπέτειας με την έννοια ότι το έναυσμα της μετακίνησης του ατόμου σε κάποιον προορισμό αποτελεί η αθλητική δραστηριότητα της ποδηλασίας συνιστώντας κατά συνέπεια αναπόσπαστο κομμάτι του ταξιδιού.
Ο ποδηλατικός τουρισμός προσελκύει συνήθως φυσιολάτρες, ανθρώπους δηλαδή που για λόγους αναψυχής επιδιώκουν την επαφή με τη φύση, ή και εκείνους που έχουν εντάξει το ποδήλατο στον τρόπο ζωής τους και ενδιαφέρονται για τη διατήρηση της καλής υγείας και φυσικής τους κατάστασης. Επίσης ποδηλατικοί τουρίστες είναι συχνά άτομα που αναζητούν την περιπέτεια και έχουν στόχο τη βελτίωση της τεχνικής τους στην ικανότητα οδήγησης σε απαιτητικό περιβάλλον (επιθυμούν να δοκιμάζουν τις αντοχές τους σε υψόμετρο και ανώμαλη μορφολογία εδάφους). Ουσιαστικά τα κίνητρα του τουρίστα ποδηλασίας μπορεί να ποικίλουν ανάλογα με το είδος ποδηλασίας που ακολουθεί και του αρέσει (βουνού ή δρόμου), το βαθμό αφοσίωσης και προσκόλλησης του στο ποδήλατο καθώς και αν παρακολουθεί ή συμμετέχει σε αγωνιστικά γεγονότα. Συγχρόνως μπορεί να επιδρούν και άλλα κίνητρα εξωτερικής φύσης, όπως η ομορφιά της υπαίθρου, η ανάγκη χαλάρωσης, η διασκέδαση, κ.ά.
Ο ορεινός ή αλπικός ποδηλατικός τουρισμός ταυτίζεται με μικρό περιβαλλοντικό ίχνος, δηλαδή χαμηλή επίδραση στην αυθεντικότητα του τοπίου και την κοινωνική δομή και χαμηλά επίπεδα μόλυνσης και κατανάλωσης ενέργειας (GSTC, 2013). Επίσης συχνά ο ποδηλατικός τουρισμός διασκορπίζει τους επισκέπτες σε περιοχές που παραδοσιακά παρουσιάζουν χαμηλά ποσοστά τουρισμού, στηρίζοντας με τον τρόπο αυτό την τοπική οικονομία με τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης (καφετέριες, εστιατόρια, ξενοδοχεία, καταστήματα ποδηλάτων, κτλ). Παράλληλα επαναπροσδιορίζεται η αξία εγκαταλελειμμένων πόρων συμβάλλοντας έτσι στη βιωσιμότητα.
Στην Ελλάδα το ποδήλατο διαδόθηκε και μετατράπηκε σε «μόδα» την περίοδο 2010-2013, γνωρίζοντας θεαματική ανάπτυξη οπότε και παρατηρήθηκε εντυπωσιακή αύξηση των πωλήσεων στα υφιστάμενα καταστήματα ενώ ταυτόχρονα άνοιξε μεγάλος αριθμός νέων. Σήμερα, εντυπωσιακή άνοδο γνωρίζει η πρακτική των κοινόχρηστων ποδηλάτων με την εφαρμογή της σε πολλούς δήμους της χώρας μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρωτοπόρος στην Ευρώπη υπήρξε η πόλη της Βιέννης που ξεκίνησε το 2003 με το σύστημα «City of Vienna» και μέση ημερήσια διάρκεια διαδρομής τα 27 λεπτά με 325.000 μακροχρόνιους χρήστες (ECF, 2012).
Μεγάλης σπουδαιότητας για τον ποδηλατικό τουρισμό στη χώρα μας αποτελεί το γεγονός ότι 3 από τις 15 διαδρομές του δικτύου Eurovelo (Γραμμές: Σιδηρούν παραπέτασμα, Μεσογειακή, Βόρειας Θάλασσας) διέρχονται από την Ελλάδα. Το δίκτυο διαδρομών Eurovelo αποτελείται συνολικά από 70.000χλμ που διασχίζουν 20 χώρες της Νοτιανατολικής Ευρώπης και συνδέουν ολόκληρη την Ευρωπαϊκή ήπειρο. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2020 με δυνατότητα απόδοσης εσόδων 5δις. ετησίως. Τα τρία σημεία εισόδου για την Ελλάδα είναι:
Eurovelo 8 από Ήπειρο/ Ιόνια νησιά
Eurovelo 11 από τους Ευζώνους/Μακεδονία
Eurovelo 13 από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα/Μακεδονία, Θράκη



Τέλος, σε αρχικό στάδιο ένας νέος κύκλος επιχειρήσεων φιλικών προς το ποδήλατο έχει κάνει την εμφάνισή του. “Bike friendly” καφέ και ξενοδοχεία συνιστούν πιθανό σημείο συνάντησης ποδηλατικών τουριστών.
Μήπως ήρθε η ώρα να οργανώσετε την επόμενη σας απόδραση;


Πηγές
Global Sustainable Tourism Council (GSTC) 2013.
European Cycling Federation (ECF)
The European Cycle Route Network


Αναδημοσίευση
http://parallaximag.gr/life/pame-gia-podilato-diakopes-protino-ke-ta-dio


Tuesday 28 February 2017

10+1 αλήθειες για τις πρωτεΐνες




1. Κυρία αποστολή τους στον οργανισμό είναι να χτίσουν, να αναπλάσουν και να αποκαταστήσουν το μυικό σύστημα (δύναμη του σώματος). 

2. Οι ζωικές πηγές (πουλερικά, κρεατικά, ψάρια, αυγά και γαλακτοκομικά) διαθέτουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα (δηλ. το δομικό συστατικό των πρωτεϊνών) που είναι ανάγκη να προσλάβει ο οργανισμός από τις τροφές. 

3. Οι χορτοφάγοι απαιτείται να συνδυάζουν τις φυτικές πηγές τροφίμων (όσπρια, δημητριακά, ξηρούς καρπούς και σπόρους, λαχανικά) ώστε ένα αμινοξύ που λείπει από κάποιο τρόφιμο να συμπληρώνεται από μια άλλη τροφή που το περιέχει κοκ. 

4. Η γλουτένη είναι η περιεχόμενη πρωτεΐνη στα δημητριακά. Κάποιοι άνθρωποι στερούνται του ενζύμου που χρειάζεται προκειμένου αυτή να μπορεί να μεταβολιστεί από τον οργανισμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι γενικά τα περισσότερα δημητριακά είναι πλούσια σε υδατάνθρακες και περιέχουν μόνο μια μικρή ποσότητα πρωτεϊνών. 

6. Η ημερήσια πρόσληψή τους κρίνεται απαραίτητη καθώς είναι θρεπτικό συστατικό που αποδίδει ενέργεια στον οργανισμό ίση με 4kcal ανά γραμμάριο. Οι ανάγκες βασίζονται στην άλιπη μάζα σώματος και είναι ανάλογες με το βάρος του σώματος. Το όριο 0.8 γρ ανά κιλό σωματικού βάρους (ΣΒ) αντιστοιχεί στην ελάχιστη πρόσληψη για αποφυγή προβλημάτων υγείας. Πρόσφατες έρευνες συγκλίνουν σε 1.2-1.6 γρ/kg ΣΒ ημερησίως για επαρκή πρόσληψη. 

7. Στις περιπτώσεις υπερβολικής πρόσληψης, προκαλείται υπερλειτουργία του ήπατος και των νεφρών. Τα όργανα αυτά επιβαρύνονται προκειμένου να μπορέσουν να μεταβολίσουν και να απορρίψουν την επιπλέον ποσότητα. 

7. Το ανοσοποιητικό σύστημα αποτελείται από πρωτεΐνες. Για αυτό και σε καταστάσεις ασθένειας ή στους ηλικιωμένους οι ανάγκες αυξάνονται. 

8. Η αποδοτικότητα χρησιμοποίησης πρωτεϊνών για τη σύνθεση μυϊκού ιστού μειώνεται με την ηλικία (από την ηλικία των 30 ετών κι έπειτα) αλλά και με την αποχή από τη φυσική δραστηριότητα. 

9. Η περιεκτικότητα πρωτεϊνών σε κάθε γεύμα φαίνεται να παίζει ρόλο στην αύξηση του ρυθμού σύνθεσης μυϊκής μάζας. Για τους ενήλικες απαιτούνται περίπου 25-30 γραμμάρια ενώ ιδιαίτερη σημασία έχει και η περιεκτικότητα σε απαραίτητα αμινοξέα (αυτά δηλαδή που ο οργανισμός δε μπορεί να συνθέσει και πρέπει να τα προσλάβει μέσω της διατροφής του). 

10. Όπως δείχνουν οι έρευνες, οι υψηλές σε πρωτεΐνες δίαιτες αυξάνουν την απώλεια βάρους και λίπους διατηρώντας τον ενεργά μεταβολικό ιστό (άλιπη μάζα σώματος) σταθερό. 


+1 αλήθεια… Έχουν μεγαλύτερη ικανότητα κορεσμού από τα άλλα δυο θερμιδογόνα κι επομένως ενδέχεται να μειώνουν την πρόσληψη στα επόμενα γεύματα. Καλό λοιπόν είναι το πρωινό να περιέχει αρκετή ποσότητα. 



Βιβλιογραφία 

Layman, D.K. (2009). Dietary guidelines should reflect new understandings about adults protein needs. Nutrition &Metabolism; 6:12. 

Layman, D.K., Anthony, T.C., Rasmussen, B.B, Adams, S.H., Lynch, C.J., Brinkworth, G.D., Davis, T.A. (2015). Defining meal requirements for protein to optimize metabolic roles if amino acids. Am.J.Clin.Nutr.; 101 (suppl): 1330-8. 




Saturday 11 February 2017

Super τρόφιμα… super φύση;




Τι αλήθεια σκέφτεστε όταν ακούτε τη λέξη «σούπερφουντς» (superfoods); Εμένα πάντως μου θυμίζει παιδικές σειρές με σούπερ ήρωες. Δηλαδή υπερβολές που δημιουργούν μια ωραία εικόνα η οποία απέχει μάλλον από την πραγματικότητα αλλά σίγουρα προσελκύει πιο εύκολα τους μικρούς τηλεθεατές! Μια ανάλογη ιδέα βρίσκεται και πίσω από τις λεγόμενες υπερτροφές. Είναι κάποια τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά που αποκτούν την «ταμπέλα» superfoods προκειμένου να γίνουν πιο ελκυστικά για το καταναλωτικό κοινό. Το συνθετικό «super» παραπέμπει σε κάποιου είδους υπερδύναμη, επομένως κάποιος πείθεται (ενδεχομένως) πιο εύκολα να τα δοκιμάσει αν γνωρίζει ότι θα έχουν τέτοια επίδραση στον οργανισμό του και θα προάγουν την υγεία του. Έτσι, τη γλυκοπατάτα, τα μαύρα φασόλια, τη μαύρη σοκολάτα, ή τη τσουκνίδα δε θα τα προτιμούσε κανείς έναντι στα συνηθισμένα αν δεν είχε ακούσει ή είχε διαβάσει ότι έχουν ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία. Ωστόσο, η λέξη superfoods είναι ταυτόχρονα κι ένας καλός λόγος για να υπερεκτιμηθούν κάποια τρόφιμα, για αυτό χρειάζεται προσοχή. Προσοχή, όχι ως προς την πρόθεση να τα καταναλώσουμε, αλλά ως προς το τι αποτελέσματα πιστεύουμε ότι μπορεί να έχει για τον οργανισμό μας η πρόσληψη ή υιοθέτησή τους.


Πολλά τρόφιμα – συνήθως φρούτα και λαχανικά – γίνονται αντικείμενο μελέτης από πανεπιστημιακά ιδρύματα ώστε να διαπιστωθεί πώς και γιατί το θρεπτικό τους περιεχόμενο επηρεάζει την υγεία του ανθρώπου. Και η αλήθεια είναι ότι όλα έχουν και κάτι διαφορετικό να προσφέρουν. Ωστόσο, πολλές από τις έρευνες πραγματοποιούνται με πειράματα που γίνονται σε ζώα, έτσι που τα συμπεράσματα δε μπορούν με ασφάλεια να γενικεύονται και για τον άνθρωπο. Επίσης πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι στις έρευνες οι συμμετέχοντες ακολουθούν συγκεκριμένη διατροφή (ελεγχόμενη) και είναι πιθανό η επίδραση να προκύπτει από συνεργική δράση, δηλαδή συνδυασμό τροφών ή συστατικών που συνυπάρχουν και περιλαμβάνονται στο κατά περίπτωση διαιτολόγιο. Ακόμη, η συχνότητα, η διάρκεια και η ποσότητα χορήγησης του συστατικού είναι παράμετροι που επηρεάζουν τα αποτελέσματα και για να υπολογιστούν πρέπει να βασίζονται σε πραγματικό και εκτελέσιμο πλάνο στα πλαίσια ενός τυπικού ημερήσιου διαιτολογίου.


Συχνά ως υπερτροφές αναφέρονται τα τρόφιμα που περιέχουν υψηλό ποσοστό αντιοξειδωτικών (βιταμίνη C και Ε, β-καροτένιο, κ.ά) ή ουσιών που εμφανίζουν αντιοξειδωτική δράση (πολυφαινόλες, όπως οι ανθοκυανίνες, οι ταννίνες, τα φλαβονοειδή και φαινολικά οξέα, κ.ά.). Οι παραπάνω ουσίες στα τρόφιμα είναι συστατικά που προστατεύουν τα κύτταρα από τις βλαβερές επιδράσεις των ελεύθερων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες παράγονται και από τον ίδιο τον οργανισμό, όμως προέρχονται και από άλλες πηγές (τσιγάρο, αλκοόλ, ακτινοβολία, μόλυνση του αέρα, κ.ά). Μεγάλη συγκέντρωση ελευθέρων ριζών οδηγούν σε μια κατάσταση που ονομάζεται «οξειδωτικό στρες» η οποία προκαλεί κυτταρικές μεταβολές που συνδέονται με ασθένειες εξασθένισης και γήρανσης του οργανισμού, όπως καρκίνο και άλλες μεταβολικές παθήσεις (καρδιαγγειακά νοσήματα και διαβήτη). Έτσι έχει βρεθεί ότι το ρόδι, το πορτοκάλι, το κακάο, το παντζάρι, ο σολομός, τα αμύγδαλα, το σκόρδο, τα πράσινα λαχανικά, η κανέλα και άλλα βότανα, αντιτίθενται και καταπολεμούν τις οξειδώσεις που επιβαρύνουν τον οργανισμό. Εξίσου όμως ευνοϊκή επίδραση αναφέρεται ότι έχουν και το ακτινίδιο, το γκρεϊπ-φρουτ, τα αποξηραμένα δαμάσκηνα, οι σταφίδες, το πράσινο τσάϊ, το αβοκάντο, ο λιναρόσπορος, η κινόα, τα προϊόντα ολικής άλεσης, κ.ά. 


Από τα πιο γνωστά superfoods είναι τα φρούτα που ανήκουν στην κατηγορία των μπέρις (berries). Είναι γεγονός ότι η οικογένεια των berries (βατόμουρα, σμέουρα, μύρτιλα, μούρα και φράουλες) περιέχει υψηλά επίπεδα από πολυφαινόλες, φλαβονοειδή, καροτενοειδή, βιταμίνες (Α, C, E και φολικό οξύ), ανόργανα στοιχεία (ασβέστιο, σελήνιο, σίδηρο) και φυτικές ίνες εμφανίζοντας πολύ μεγαλύτερη αντιοξειδωτική δράση σε σύγκριση με άλλα τρόφιμα. Πάντως, οι έρευνες δείχνουν ότι παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές στην ποσοτική και ποιοτική σύνθεσή τους. Αυτό οφείλεται σε πολυάριθμους παράγοντες: κλίμα και περιοχή καλλιέργειας, ποικιλία, βαθμός ωρίμανσης, κατάσταση παραγωγής και επεξεργασίας, χρόνος και συνθήκες συντήρησης/ αποθήκευσης. Όπως λοιπόν προκύπτει από τις μελέτες, ενώ τα περισσότερα είδη berries ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα καθώς παρουσιάζουν αντιφλεγμονώδη ή αντικαρκινική δράση, αποδίδονται διαφορετικές ιδιότητες σε συγκεκριμένα είδη: τα μούρα και τα βατόμουρα μειώνουν την χοληστερόλη και συμβάλλουν στην καλή λειτουργία της καρδιάς, τα μύρτιλα φαίνεται να προλαμβάνουν την νόσο Alzheimer, τα κρανμπέρις (cranberries) εμφανίζουν μοναδική αντιβακτηριακή δράση ενώ τα σμέουρα εμπλέκονται στο μεταβολισμό των λιπών. 


Συμπερασματικά, είναι κατανοητό ότι πιο εύκολα εντάσσει κάποιος κάτι νέο στη διατροφή του όταν του παρουσιάζεται με το ανάλογο «περιτύλιγμα». Παρόλα αυτά, δε χρειάζεται να διακόπτουμε, να αντικαθιστούμε ή να παραμερίζουμε άλλα τρόφιμα, επικεντρώνοντας στα νέα σε βάρος των παλιών. Ούτε όμως σημαίνει ότι επειδή τα καινούρια χαρακτηρίζονται «κάπως», είναι καλύτερα από άλλα τρόφιμα που επίσης έχουν αποδεδειγμένες θετικές επιδράσεις στην υγεία του οργανισμού. Παράλληλα δε συνάγεται ότι εάν καταναλώσουμε τις υπερτροφές, μπορούμε να υπερβούμε την ποσότητα σε άλλα τρόφιμα που θεωρούνται πιο ανθυγιεινά. Μελετήστε προσεκτικά τα άρθρα που αναφέρονται στις υπερτροφές και διαπιστώστε μόνοι σας τις αλήθειες για τη διατροφική τους αξία. Αναζητήστε ελληνικής προέλευσης τρόφιμα σε καταστήματα που έχουν ανάλογη πιστοποίηση και εντάξτε τα στο εβδομαδιαίο διαιτολόγιο σας με εναλλαγές. Η φύση είναι πλούσια σε διάφορα τρόφιμα και καλό είναι να δοκιμάζουμε και να έχουμε ποικιλία στη διατροφή μας χωρίς βέβαια να ξεχνάμε το μέτρο. Είναι τα δύο κλειδιά για την ισορροπία στη διατροφή μας που με φυσικό και όχι υπερφυσικό τρόπο μπορούμε να την επιτύχουμε!


Αναφορές

Nile, S.H. & Se Won Park (2014). Edible berries: Bioactive components and their effect on human health. Nutrition (30), pp.134-144.








Thursday 22 December 2016

Διατροφικές επιλογές στο πνεύμα των Χριστουγέννων!

Λικέρ ρόδι

Υλικά 
1,5 φλιτζάνι σπόροι ροδιού (3-4 ρόδια), 1 φλιτζάνι ζάχαρη, 2/3 του φλιτζανιού ρακή ή τσίπουρο, 1 ξύλο κανέλας και 2 γαρύφαλλο.
Διαδικασία: Ρίχνουμε όλα τα υλικά μαζί σε μια κατσαρόλα. Μόλις αρχίσει να βράζει το περιεχόμενο, αφήνουμε για 5 ακόμη λεπτά και μετά κλείνουμε το μάτι αλλά με τη κατσαρόλα να παραμένει στο ζεστό μάτι της κουζίνας. Αφήνουμε το μίγμα κλειστό στην κατσαρόλα να παγώσει για 24 ώρες. Την επόμενη μέρα, σουρώνουμε και αφαιρούμε τους σπόρους στραγγίζοντας τους με ένα πανί. Τελικά με τη βοήθεια ενός χωνιού μεταφέρουμε το περιεχόμενο σε αποστειρωμένα μπουκάλια.

Ρόδι-διατροφικά δεδομένα 
Η Συγκομιδή του γίνεται τον Οκτώβριο. Ένα φλιτζάνι με σπόρους ροδιού αποδίδει περίπου 145 θερμίδες και περιέχει 24 γρ υδατάνθρακες (7 γρ ίνες) και 3 γρ πρωτεΐνες. Καλύπτει σχεδόν κατά το 1/3 τις ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνη C και K ενώ περιέχει σημαντική ποσότητα καλίου και φολικού οξέος. Ιδιαίτερης σπουδαιότητας είναι το περιεχόμενο του ροδιού σε αντιοξειδωτικά συστατικά καθώς σε αυτά οφείλονται οι ευεργετικές ιδιότητες που πιθανόν παρουσιάζει. Η κατανάλωση ροδιού ενδεχομένως προστατεύει από τα καρδιαγγειακά νοσήματα καθώς όπως προκύπτει από έρευνες μειώνει την LDL (κακή) χοληστερίνη. Επίσης ο χυμός ροδιού έχει βρεθεί ότι μειώνει την αρτηριακή πίεση μέσα σε διάστημα δυο εβδομάδων. Παράλληλα φαίνεται να βελτιώνει την απόδοση στην άσκηση καθυστερώντας την κούραση. Άλλες έρευνες έχουν μελετήσει την επίδραση του στη μνήμη κι έχει βρεθεί ότι μπορεί αυτή να βελτιώνεται σε ηλικιωμένους και μετεγχειρητικούς ασθενείς. Ωστόσο, προκειμένου να εξαχθούν πιο ασφαλή και αξιόπιστα συμπεράσματα για τα οφέλη του ροδιού απαιτούνται περισσότερες έρευνες. Πάντως Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς σπάστε ένα ρόδι στην πόρτα σας ! Λέγεται ότι φέρνει τύχη, γονιμότητα και αφθονία!



Κανελάδα

Συστατικά: 1,5 φλυτζάνι ζάχαρη, 1,5 λίτρο νερό, 5 ξυλάκια κανέλας, 10 γαρύφαλλα, 1 κλωνάρι αρμπαρόριζα (μοσχόφυλλο).
Η διαδικασία εκτέλεσης είναι απλή. Σε μια κατσαρόλα βάζουμε όλα τα υλικά να βράσουν για περίπου 1 ώρα (μπορεί και παραπάνω). Προς το τέλος ρίχνουμε και το μοσχόφυλλο (αρμπαρόριζα). Χρησιμοποιώντας ένα στραγγιστήρι μεταφέρουμε το περιεχόμενο της κατσαρόλας σε κανάτα ή άλλους περιέκτες. Στη συνέχεια με τη βοήθεια ενός χωνιού μεταφέρουμε το περιεχόμενο μιας κανάτας σε αποστειρωμένα μπουκάλια.Μπορείτε να πιείτε την κανελάδα σαν σπιτικό αναψυκτικό αραιώνοντας την με νερό (σε ένα ποτήρι, η αναλογία είναι 1/3 κανελάδα και το υπόλοιπο νερό). Επίσης μπορείτε να την απολαύσετε σε μικρό ποτηράκι με 1-2 παγάκια, όπως σερβίρονται τα λικέρ. Τέλος μπορείτε να προσθέσετε λίγες σταγόνες κανελάδας στο τσάϊ σας-προσδίδει γλυκιά γεύση και άρωμα.

Λίγα λόγια για την κανέλα
Στην αρχαία Αίγυπτο ήταν ένα σπάνιο μπαχαρικό με μεγάλη αξία που το θεωρούσαν δώρο για τους βασιλειάδες. Πρόκειται για τις αποξηραμένες λωρίδες του εσωτερικού φλοιού του δέντρου, από τον οποίο αφαιρούνται τα ξύλινα μέρη. Υπάρχουν δυο ποικιλίες. Στην αγορά Συνήθως πωλείται η φθηνή, η οποία περιέχει μεγαλύτερο ποσοστό κουμαρίνης μιας ουσίας που σε μεγάλες δόσεις είναι βλαβερή. Η κανέλα είναι ένα δημοφιλές μπαχαρικό με πολυάριθμες θεραπευτικές ιδιότητες λόγω του αυξημένου αντιοξειδωτικού της φορτίου σε πολυφαινόλες γεγονός που πιθανό εξηγεί και την ενδεχόμενη αντιφλεγμονώδη της δράση. Η χαρακτηριστική μυρωδιά και γεύση της οφείλεται στο μέρος που περιέχει το έλαιο (συναμαλδεΰδη) που ευθύνεται για ευεργετικές της επιδράσεις στην υγεία. Έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να βελτιώσει δείκτες που αφορούν τις καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως να μειώσει την χοληστερίνη, τα τριγλυκερίδια και την αρτηριακή πίεση ενώ επίσης ενδεχομένως αυξάνει την HDL («καλή» χοληστερίνη του αίματος). Παράλληλα διάφορες μελέτες συνηγορούν ότι η κανέλα (0.5-2κουταλιές της σούπας) μπορεί να έχει αντιδιαβητική δράση μέσω της σημαντικής επίδρασης που έχει στην αντίσταση στην ινσουλίνη και άρα στη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης του αίματος. Τέλος φαίνεται ότι παρουσιάζει αντιβακτηριδιακές ιδιότητες με αποτέλεσμα να βοηθά στην τερηδόνα και την καταπολέμηση της δυσάρεστης αναπνοής.



Τρουφάκια

Υλικά: 3 κουβερτούρες, 3 φλ. Καρύδια, 2 ζαχαρούχο, 1 φλυτζάνι μπισκότα, κονιάκ, μια βανίλια, τρούφα ή και ινδοκάρυδο.
Διαδικασία: Λιώνουμε την κουβερτούρα (σε χαμηλή φωτιά), ρίχνουμε το ζαχαρούχο γάλα, και στη συνέχεια αλεσμένα τα καρύδια και τα σπασμένα μπισκότα. Ανακατεύουμε καλά το μίγμα και το αφήνουμε στο ψυγείο να παγώσει. Όταν είναι έτοιμο, βάζουμε κονιάκ στα χέρια μας, και ξεκινάμε να πλάθουμε μπαλάκια. Τελικά τα περνάμε από την τρούφα ή/και ινδοκάρυδο. Το καλύτερο συστατικό στα τρουφάκια είναι βεβαίως τα καρύδια, τα οποία συλλέγονται στα μέσα του Οκτώβρη! Όπως οι περισσότεροι ξηροί καρποί έτσι και τα καρύδια κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους (65%) περιέχουν λίπος. 15% αποτελούνται από πρωτεΐνες και το υπόλοιπο είναι υδατάνθρακες, από τους οποίους οι μισοί βρίσκονται με τη μορφή φυτικών ινών. Το καλό νέο όμως είναι ότι τα καρύδια έχουν ιδιαίτερα υψηλό περιεχόμενο στα λεγόμενα «καλά» για την υγεία λιπαρά, δηλ. μονοακόρεστα και σε μεγάλη αφθονία πολυακόρεστα λιπαρά (ω3 και ω6) ενώ ταυτόχρονα έχουν πολύ χαμηλό ποσοστό σε κορεσμένα. Τα λιπαρά αυτά και κυρίως το λινολενικό (ω3) έχει προστατευτικές για την καρδιά ιδιότητες, ενώ συγχρόνως μειώνει τις φλεγμονές και βελτιώνει τη σύσταση των λιπιδίων στο αίμα. Παρόλο λοιπόν που αποδίδουν αρκετές θερμίδες (654 kcal ανά 100γρ), έρευνες δείχνουν ότι τα καρύδια δεν αυξάνουν τον κίνδυνο παχυσαρκίας όταν αυτά αντικαθιστούν άλλες τροφές στη διατροφή. Αναφορικά με τη σύσταση τους, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν περιέχουν καθόλου νάτριο (βασικό συστατικό του αλατιού) ούτε και χοληστερόλη. Είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά στοιχεία (πολυφαινόλες, κατεχίνες, βιταμίνη Ε) ενώ περιέχουν μεγάλες ποσότητες χαλκού και μαγγανίου αλλά και αρκετή ποσότητα σιδήρου, μαγνησίου, φωσφόρου και βιταμίνες Β1 και Β6. Κάποιες έρευνες έχουν συνδέσει την κατανάλωση καρυδιών με μείωση του ρυθμού εξέλιξης της νόσου Alzheimer ωστόσο τα δεδομένα είναι περιορισμένα και απαιτούνται περισσότερες έρευνες προκειμένου να επιβεβαιωθεί η βελτιωτική τους δράση στη λειτουργία εγκεφάλου αλλά και στην καταπολέμηση του καρκίνου. Συστήνεται περιστασιακή κατανάλωση (3 φορές την εβδομάδα).





Τα παραδοσιακά προϊόντα της Αμοργού

Με αφορμή το πρόσφατο ταξίδι μου με τη σχολή Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο πανέμορφο νησί της Αμοργού, κι επειδή κατά τη διάρκεια της διαμονής μας γεύτηκα αρκετές φορές την κάπαρη, σκέφτηκα να αναζητήσω πληροφορίες για το εξαιρετικό αυτό φυτό. Η κάπαρη φυτρώνει σε περίεργα μέρη, δίπλα σε πέτρες, στα βράχια και τους γκρεμούς, κι επομένως συναντάται ευρέως στα νησιά. Ουσιαστικά ευδοκιμεί στη Μεσόγειο και τη Μικρά Ασία, όπου το κλίμα είναι ζεστό και με υγρασία. Άρα συνηθίζεται πολύ στην Κύπρο, την Ιταλία, τα Κυκλαδονήσια και τα Δωδεκάνησα, τη Βόρεια Αφρική και τα ανατολικά παράλια της Ασίας. Συλλέγεται στο τέλος της άνοιξης και τους πρώτους μήνες του καλοκαιριού πριν ακόμη ανθίσουν τα μπουμπούκια της. Στη συνέχεια, αφήνεται να ξεραθεί, όμως δεν καταναλώνεται ποτέ νωπή. Γίνεται τουρσί καi με την επίδραση της άρμης αποκτά τη χαρακτηριστική πικρή και πικάντικη γεύση της. Εκτός από τα μπουμπούκια της, χρησιμοποιούνται και τα φύλλα της, τα οποία βράζονται, όπως τα υπόλοιπα χόρτα και είτε σερβίρονται με λεμόνι, ή λάδι και ξύδι, είτε γίνονται κι αυτά τουρσί και διατηρούνται σε βάζο για να συνοδεύσουν σαλάτες ή εξίσου συχνά τη φάβα. Αναφορικά με τα διατροφικά της στοιχεία, καταρχήν αποδίδει ελάχιστη ενέργεια (όπως και όλα τα χορταρικά), η οποία ισοδυναμεί με 23 θερμίδες ανά 100 γρ. Αυτό σημαίνει ότι 2 κουταλιές της σούπας αντιστοιχούν σε 5 περίπου θερμίδες. Περιέχει σχετικά αρκετή ποσότητα πρωτεϊνών (4γρ ανά 2 κ.σ.) καθώς και πλήθος βιταμινών (Α, Κ, Β2, νιασίνη, φολικό) αλλά και ανόργανων συστατικών (ασβέστιο, μαγγάνιο, σίδηρο, μαγνήσιο). Παράλληλα αποτελεί πολύ καλή πηγή φυτικών ινών ενώ σπουδαία αξία έχει η περιεκτικότητά της σε αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως φλαβονοειδή, σελήνιο, χαλκό, βιταμίνες Ε και C. Προσοχή χρειάζεται στο περιεχόμενο της σε νάτριο, λόγω επεξεργασίας. Ωστόσο, εάν ξεπλυθεί και στραγγιστεί πριν την κατανάλωσή της μπορεί κανείς σε μεγάλο βαθμό να το αποφύγει.Λόγω της παραπάνω θρεπτικής σύστασης, η κάπαρη παρουσιάζει πολυάριθμες ευεργετικές ιδιότητες. Μελέτες λοιπόν έχουν δείξει ότι μειώνει τον κίνδυνο του καρκίνου και των καρδιακών παθήσεων, έχει αντιβακτηριακή και αντιφλεγμονώδη δράση, ενώ σύμφωνα με τον Αρχαίο Διοσκουρίδη τα φύλλα και η ρίζα του φυτού ανακουφίζουν από το πρήξιμο στο στομάχι. Επίσης, φαίνεται ότι διεγείρει την όρεξη και ενυδατώνει το δέρμα και τα μαλλιά. Ωστόσο, όπως και για πολλά άλλα είδη του φυτικού βασιλείου, απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να διερευνηθεί και να διαπιστωθεί περαιτέρω η αποτελεσματικότητά τους στο γενικό πληθυσμό.

Παρακάτω κάνω μια σύντομη αναφορά σε 3 προϊόντα «σήμα κατατεθέν» του νησιού:

Παστέλι – η ιδιαιτερότητα που παρουσιάζει το αμοργιανό αποδίδεται μάλλον στο κύμινο που χρησιμοποιείται αλλά και στο θυμαρίσιο μέλι (σύσταση αμοργιανού >80%) ενώ το φύλλο λεμονιάς που τοποθετείται και κολλάει ως βάση για το παστέλι προσδίδει ένα ιδιαίτερο άρωμα και μια ξεχωριστή εμφάνιση. Παρόλο που η ενέργειά του (θερμίδες) προέρχεται κυρίως από το λίπος, αποτελεί μια από τις καλύτερες επιλογές ενδιάμεσου σνακ κι αυτό επειδή περιέχει εξαιρετική αναλογία κορεσμένων προς ακόρεστα λιπαρά (1:3). Επίσης έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Ε, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο και φυτικές ίνες ενώ παρέχει άμεση ενέργεια από υδατάνθρακες (μέλι). Προτείνεται περιστασιακή κατανάλωση 2 φορές σε εβδομαδιαία βάση.

Φάβα – Εξαιρετική πηγή υδατανθράκων και φυτικών πρωτεϊνών με συγκριτικά χαμηλή θερμιδική απόδοση. Περιέχει σημαντικές ποσότητες μαγνησίου, ασβεστίου, σιδήρου, και φωσφόρου. Λόγω του υψηλού περιεχομένου της σε φυτικές ίνες βοηθά στην καλή λειτουργία του εντέρου ενώ ταυτόχρονα φαίνεται να συμβάλλει στη μείωση της χοληστερίνης αλλά και τη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης του αίματος (χρήσιμη λειτουργία για όσους πάσχουν από διαβήτη). Επίσης η σύσταση της φάβας σε κάλιο την καθιστά καλή επιλογή για τη διατροφή ατόμων με υπέρταση. Τέλος περιέχει ω-6 και ω-3 ακόρεστα λιπαρά οξέα και πλήθος ισοφλαβόνων (αντιοξειδωτικές ουσίες που θεωρείται ότι έχουν αντικαρκινική δράση). Συνήθως η φάβα σερβίρεται ως ορεκτικό και ιδανικά συνδυάζεται με άλλες φυτικές τροφές ώστε να προσφέρει πλήρες θρεπτικό περιεχόμενο. Ωστόσο η κατανάλωσή της περιορίζεται σε όσους διαθέτουν το ένζυμο (G6PD) για τη μεταβολική της διάσπασή (όπως και τα κουκιά).

Ψημένη ρακή – Έχει λιγότερους βαθμούς αλκοόλ από τα κλασσικά διάφανα ποτά ενώ ταυτόχρονα περιέχει αρωματικά μπαχαρικά (κανέλα, γαρύφαλο) και βότανα (αρμπαρόριζα) τα οποία παρουσιάζουν ποικίλες θεραπευτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Επίσης το μέλι προσδίδει υδατάνθρακες στη θρεπτική της σύσταση, επομένως υπερτερεί έναντι των άλλων ποτών που παρέχουν θερμίδες στον οργανισμό μόνο από το περιεχόμενό τους σε αλκοόλ.







Tuesday 19 July 2016

Η άσκηση είναι τρόπος ζωής



Ως διατροφολόγος είμαι κάπως αντισυμβατική. Δε θα σχεδιάσω μια διατροφή για να χάσει κάποιος γρήγορα τα κιλά που του περισσεύουν ούτε θα τον δικαιολογήσω που βιάζεται να πετύχει το στόχο του επειδή έχει γάμο ή βαφτίσια στο προσεχές πρόγραμμά του. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να φτάσει κανείς στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Το ζήτημα είναι η οδός που θα επιλέξει. Η μια είναι η εύκολη και (πιθανώς) γρήγορη, όμως αναξιόπιστη σε βάθος χρόνου, και η άλλη λύση είναι όταν το αποτέλεσμα έρχεται πιο δύσκολα, πιο αργά αλλά και πιο σταθερά. Αυτή τη δεύτερη υποστηρίζω και παρακάτω θα προσπαθήσω να επιχειρηματολογήσω γιατί είναι ο δρόμος που σας προτείνω.

Βασική έννοια που πρέπει να γίνει κατανοητή για τον έλεγχο του σωματικού βάρους είναι το ισοζύγιο ενέργειας. Τι είναι; Είναι καταρχήν μια ισορροπία. Από τη μια μεριά είναι η ενέργεια που προσλαμβάνουμε με τη διατροφή μας (οι συνολικές θερμίδες των τροφίμων που καταναλώνουμε δηλαδή) και από την άλλη είναι η ενέργεια που δαπανούμε (οι θερμίδες δηλαδή που «χρησιμοποιούμε-καίμε»- προκειμένου να εκτελέσουμε τις καθημερινές μας δραστηριότητες). Για να παραμείνει λοιπόν το σωματικό μας βάρος σταθερό πρέπει το ισοζύγιο να είναι μηδενικό. Στην περίπτωση που είναι θετικό, το βάρος μας αυξάνεται ενώ στην αντίθετη όταν είναι αρνητικό, χάνουμε κιλά. Από τα παραπάνω, είναι φανερό ότι δύο παράγοντες καθορίζουν την ισορροπία στο σωματικό μας βάρος. Η διατροφή και αντίστοιχα η δραστηριότητα. Που σημαίνει ότι η δύσκολη οδός είναι ανάγκη να περιλαμβάνει και τις δύο παραμέτρους. Να μην επικεντρώνει στη μία μόνο.

Παρόλο λοιπόν που πλέον έχει αναγνωριστεί από πολλούς η αξία της ισορροπημένης διατροφής, φαίνεται ότι ο κόσμος δε δίνει την ανάλογη βαρύτητα και προσοχή στη δραστηριότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ένας στους 3 ενήλικες δεν είναι αρκετά δραστήριος με τα ποσοστά να διαμορφώνονται έτσι που το ασθενές φύλο να προηγείται αλλά και τις χώρες υψηλού εισοδήματος να είναι λιγότερο δραστήριες. Επίσης, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας αναφέρεται σήμερα ως 4ος κύριος παράγοντας κινδύνου για θνησιμότητα προκαλώντας περίπου 3.2 εκατομμύρια θανάτους. Στην παραπάνω εικόνα έχει συμβάλλει το γεγονός ότι πολλά σύγχρονα πλέον επαγγέλματα δεν απαιτούν καθόλου κίνηση αλλά αντίθετα επιβάλλουν τη συνεχή καθήλωση του ατόμου μπροστά στον υπολογιστή ή απλά σε ένα γραφείο. Μπορεί λοιπόν η τεχνολογία να έχει εισβάλει στη ζωή μας κάνοντάς τη πιο εύκολη, ταυτόχρονα όμως μας χτυπά ένα κουδουνάκι ότι μπορεί να τη βάζει σε κίνδυνο σε επίπεδο υγείας.

Ως φυσική δραστηριότητα ορίζεται κάθε κίνηση του σώματος που παράγεται από τους σκελετικούς μύες και απαιτεί ενεργειακή δαπάνη – συμπεριλαμβάνονται δραστηριότητες που αναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια εργασίας, παιχνιδιού, μεταφοράς τσάντας με ψώνια, ταξιδιών, και συμμετοχής σε δραστηριότητες αναψυχής (ΠΟΥ, 2015). Η διάρκεια, η συχνότητα, και η ένταση χαρακτηρίζουν το είδος της δραστηριότητας και κατά συνέπεια επηρεάζουν τις ενεργειακές δαπάνες. Οι μεγάλης διαρκείας, πιο συχνές, και μεγαλύτερης έντασης δραστηριότητες απαιτούν περισσότερες θερμίδες. Συνεπάγεται ότι όσο πιο δραστήριος είναι κανείς τόσο περισσότερες θερμίδες μπορεί να προσλαμβάνει την ημέρα καθώς μπορεί να τις χρησιμοποιήσει για την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων του.

Γενικά, η άσκηση μάς συντροφεύει με τα οφέλη της σε όλη τη διάρκεια της φυσιολογικής μας ανάπτυξης (μέχρι και όταν γεράσουμε). 150 λεπτά άσκηση μέτριας έντασης (δηλαδή σε ρυθμό λίγο πριν ξεκινήσει κανείς να λαχανιάζει) συστήνεται για τους ενήλικες εβδομαδιαίως και οι ευεργετικές επιδράσεις δεν είναι λίγες: ενδυνάμωση του μυοσκελετικού συστήματος, βελτίωση καρδιοαναπνευστικής κατάστασης και καλύτερη ανοχή στη γλυκόζη (αποφυγή διαβήτη), μείωση του κινδύνου για καρκίνο του μαστού και εντέρου. Επίσης οδηγεί σε λιγότερα περιστατικά καρδιαγγειακών νοσημάτων με παράλληλη μείωση των δεικτών χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων. Τέλος συνεισφέρει στην πνευματική διαύγεια, ενισχύει την αυτοπεποίθηση, και μειώνει την κατάθλιψη.

Από την άλλη μεριά, σε ότι αφορά τη διατροφή, ένας πολύ σημαντικός παράγοντας, ο βασικός μεταβολισμός (που αντιστοιχεί στην ενέργεια που χρειάζεται ο οργανισμός καθημερινά για να επιτελέσει τις βασικές του λειτουργίες), μπαίνει σε ρυθμό ελάττωσης μετά την ηλικία των 25-30. Για να αντιπαρέλθουμε επομένως αυτής της υποχρεωτικής πτώσης, ο καλύτερος σύμμαχος που μπορούμε να αποκτήσουμε είναι η άσκηση. Κι αυτό γιατί η φυσική δραστηριότητα προσφέρει ψυχοσωματική ευεξία και βελτιώνει την ποιότητα ζωής σε βαθμό που γίνεται συνήθεια, οπότε δύσκολα κανείς τη ξεχνά.

Συμπερασματικά, τόσο η διατροφή όσο και η άσκηση αποτελούν τρόπο ζωής. Οι μεταβολές έρχονται με αλλαγή της συμπεριφοράς και η επιτυχία εξαρτάται από την μακροχρόνια υιοθέτηση, όχι από την απλή προσωρινή προσκόλληση. Ο συνδυασμός διατροφής και άσκησης προάγει την υγεία για αυτό και αποτελούν μια υπόθεση μακροπρόθεσμη. Αν αποφασίσεις να αλλάξεις (ουσιαστικά τον τρόπο που σκέφτεσαι), να ξέρεις ότι πρόκειται για μια διαδικασία που θα διαρκέσει. Η πειθαρχία θα πρέπει να κερδίσει την επιπολαιότητα και η συνήθεια να γίνει επιλογή.

Ακολουθείστε το δύσκολο μονοπάτι και αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας. Ξεκινήστε δραστηριότητες αλλά χωρίς να πιεστείτε. Δοκιμάστε. Μέχρι να βρείτε εκείνη που σας ταιριάζει. Κι αν δεν σας αρέσει προς το παρόν τίποτα, μην κολλάτε στον καναπέ. Πάρτε τα βουνά, πηγαίνετε ταξίδια. Όχι άλλο οθόνη. Ό,τι έχετε δει μέχρι τώρα, ζήστε το μόνοι σας! Η φύση είναι εκεί έξω, πλούσια σε εικόνες και σας περιμένει!

«Η φυσική δραστηριότητα όχι μόνο μπορεί να προσθέσει πολλά χρόνια στη ζωή, αλλά ακόμη πιο σπουδαίο είναι ότι μπορεί να προσθέσει ζωή στα χρόνια (Morris, J.)».
 

Monday 18 July 2016

Ποδηλατώντας τη φύση της Ελλάδας



Σε ένα παγκάκι έξω από το Μακεδονία Παλλάς, κάθομαι με τη φίλη μου από τη Σουηδία, η οποία έχει έρθει με Erasmus εδώ κι ένα εξάμηνο στη Θεσσαλονίκη, και σχολιάζουμε πόσο ωραία περάσαμε στο πανέμορφο Πήλιο όταν ξαφνικά και μάλλον όχι τυχαία… εμφανίζονται μπροστά μας 2 ξύλινα ποδήλατα. Φανατική ποδηλάτρια, γνήσια ακόλουθος της φυσικής δραστηριότητας σε κάθε outdoor μορφή της, έμεινα έκπληκτη από το καλλιτέχνημα που αντίκρισα. Ένας συνδυασμός τέχνης, φύσης και άθλησης στην υπηρεσία όσων αγαπούν το ποδήλατο ως τρόπο ζωής. Ποιος μπορεί να κρύβεται πίσω από ένα τέτοιο δημιούργημα;




Ποιος άλλος από έναν άνθρωπο που αναζητά, εμπνέεται και αγάπα την αυθεντική πλευρά των πραγμάτων και πόσο μάλλον εκείνων που συμβάλλουν στη δράση χωρίς μηχανoκίνηση. Παθιασμένος με την ιδέα ενός σώματος που ισορροπεί και κινεί δύο ρόδες, υπέρμαχος του υγιεινού τρόπου ζωής, θέλησε να υλοποιήσει ακόμη μια ιδέα: Να κάνει το γύρο της Ελλάδας με ένα ξύλινο ποδήλατο!

9000 χιλιόμετρα θα καταγράψει σε διάστημα 100 ημερών! Στόχος του να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο να αγαπήσει το ποδήλατο, να μεταφέρει θετική ενέργεια σε νέους και ηλικιωμένους, να προκαλέσει την προσοχή από παιδιά και μαμάδες, να τους κάνει να χαμογελάσουν, να τους εμπνεύσει να κυνηγήσουν τα όνειρα τους. Επιδιώκει να προβάλλει και να προωθήσει τη χώρα μας με μοναδικό τρόπο, προσφέροντας σε όλους τη δυνατότητα και ευκαιρία να γνωρίσουν και να θαυμάσουν τις ομορφιές της Ελλάδας!Ένας απλός, προσιτός και επικοινωνιακός άνθρωπος, ο Παύλος Ευμορφίδης (ιδιοκτήτης της εταιρείας Cocomat με τη φιλοσοφία “Sleep on Nature”), έχει αποφασίσει αυτό το καλοκαίρι να κάνει τον τουρίστα στη χώρα του χρησιμοποιώντας τη μεγάλη του αγάπη: το ποδήλατο. Μοιράζοντας χαμόγελα και δίνοντας σε όλους ανεξαιρέτως την ευκαιρία να τον ακολουθήσουν, θα γυρίσει όλη την Ελλάδα (ηπειρωτική και νησιώτικη) και προσκαλεί τον καθένα μας να κάνει κάτι διαφορετικό-άραγε πόσοι θα το τολμήσουν;Το σίγουρο είναι ότι στη ζωή αξίζει να υπερβαίνει κανείς τον εαυτό του και να δοκιμάζει – να έχει καλή διάθεση και να πιστεύει. Ο Πωλ κυκλοφορεί και προσφέρεται να είναι ο οδηγός ή και ο… πιλότος σου!Αν θέλεις να συμμετέχεις σε αυτή την καταπληκτική εμπειρία, μάθε περισσότερα στην ιστοσελίδα του πρότζεκτ: pumpkinandbamboo.com και… καλό καλοκαίρι!